کد مطلب:46199 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:25

گنجینه پرسمان » فلسفه و منطق

هيوم اين اشكال را بر برهان نظم وارد ساخته است مبني بر اين كه فرضاً جهان ماده كامل ترين جهان ممكن باشد، از كجا صانع جهان آن را از جاي ديگر كپيه نكرده باشد و يا خود به تدريج و ممارست صنعت خود را تكميل نكرده باشد؟

اين اشكال هيوم بر برهان نظم ناشي از آنست كه هيوم از حدود كاربرد برهان نظم غافل است او پنداشته كه همه مسائل الهيات را مي توان از برهان نظم استنتاج كرد، در حالي كه برهان نظم تنها ثابت مي كند، كه طبيعت و نظام موجود در آن بخود وا گذاشته نيست و قواي طبيعت قواي تسخير شده است و داراي مدبري است، اما اين كه آن مدبر و خالق خود چگونه است آيا محدود است يا نامحدود، ناقص است يا كامل مطلق، آيا كمالش ذاتي است يا كسبي اينها سلسله مسائلي است كه با براهين عقلي ديگر قابل تحقيق است، و عقل به خوبي درك مي كند كه علت العلل و علت اولي بايد نيازمند و محدود و ناقص نباشد و در غير اين صورت خود نيز معلول و وابسته خواهد بود و هنگاميكه علت العلل( خداوند بزرگ) استقلال وجود، دارد(و واجب الوجود است ديگر معقول نيست كه او را نيازمند و محدود بدانيم).

(بخش پاسخ به سؤالات )


ـ6ـ